Kiedy należy wymienić katalizator?

Wymiana katalizatora jest jedną z czynności, których właściciele pojazdów omijają szerokim łukiem. Strach ten podyktowany jest bardzo wysoką ceną nowych katalizatorów oraz ceną robocizny. Kiedy należy wymienić katalizator? Skąd jego wysoka cena? Jak wygląda wymiana katalizatora, oraz czy da się go zastąpić innym elementem? Na te pytania odpowiemy w tym wpisie!

Czym jest katalizator?

Reaktor katalityczny, zwany potocznie katalizatorem, jest elementem układu wydechowego pojazdów samochodowych. Jest on odpowiedzialny za redukcję ilości szkodliwych substancji w strumieniu gazów wydechowych, powstałych na skutek spalania mieszanki paliwowo powietrznej. Obecność tego urządzenia pozwala na obniżenie toksycznych substancji, które normalnie dostałyby się do atmosfery. Ponadto, katalizatory samochodowe pozwalają na spełnianie norm spalania EURO.

Sam katalizator ma zazwyczaj kształt puszki, w której znajdują się drobne kanały przepuszczające gazy spalinowe. Kanały mają układ plastra miodu. Są one pokryte reaktywnymi metalami szlachetnymi, takimi jak platyna i pallad, które podgrzane do temperatury reakcji katalitycznej wchodzą w reakcję z gazami spalinowymi. 

Awaria katalizatora samochodowego

Katalizatory samochodowe są narażone na bardzo wysokie temperatury. Gazy wydechowe w tym miejscu mają ponad 500 stopni, przez co reaktor potrafi nagrzać się do ponad 400 stopni. Niestety, umieszczenie katalizatora pod samochodem stanowi dla niego niebezpieczeństwo – wjazd w dużą kałużę może spowodować nagłe ostudzenie korpusu katalizatora, co w efekcie doprowadza do pęknięcia wkładu reaktora katalitycznego. 

Urządzenie to może zostać także uszkodzone poprzez przytarcie podwoziem o próg zwalniający czy inny element znajdujący się na drodze. Uszkodzony, zgnieciony lub rozerwany korpus to znak, że należy wymienić katalizator.

Ostatnią, najpopularniejszą awarią jest klasyczne zużycie. Zapchanie katalizatora związane z częstą jazdą na krótkich dystansach, co powoduje niedogrzanie katalizatora i brak reakcji katalitycznej. Brak reakcji natomiast oznacza gromadzenie się sadzy w katalizatorze – co jest bezpośrednim sprawcą awarii katalizatora. Zapchany katalizator zazwyczaj objawia się kontrolką “check engine”.

Wymiana katalizatora

Różni mechanicy różnie podają okres, po którym należy wymienić katalizator. Część mówi że wymiana powinna nastąpić po 100 tysiącach kilometrów, a inni że po 150 tysiącach kilometrów. Prawda leży gdzieś pośrodku – wymiana powinna nastąpić gdy zauważymy, że nasze auto ma coraz mniej mocy, zapaliła się kontrolka check engine, lub po prostu przejedziemy wystarczającą liczbę kilometrów. Co do zasady, samochody jeżdżone dużo i często rzadziej wymagają wymiany katalizatora ze względu na zapchanie – ciągła wysoka temperatura uniemożliwia gromadzenie się sadzy zapychającej kanały w reaktorze. 

Wymiana katalizatora sama w sobie jest dość skomplikowaną czynnością, którą powinni przeprowadzać wykwalifikowani mechanicy. Nie warto robić tego samemu. Po wymianie katalizatora na nowy należy poprosić mechaników o oddanie starego katalizatora – w skupie tych urządzeń można za nie dostać niezłą sumę, która pozwoli na odzyskanie części pieniędzy, jakie przeznaczyliśmy na zakup nowego katalizatora.

Jak dbać o katalizator?

Aby reaktor katalityczny służył długo, należy raz na jakiś czas udać się w dłuższą trasę, gdzie będziemy utrzymywać silnik na wysokich obrotach. 15 minut jazdy na wysokich obrotach pozwoli na rozgrzanie katalizatora do temperatury wypalania sadzy, co wydatnie przedłuży jego okres przydatności. Ponadto, należy uważać na wszelkie duże kałuże podczas jazdy oraz na progi zwalniające. Czasami pechowo pokonana kałuża może nam zepsuć humor na cały tydzień.