Pierwsze symptomy awarii pompy oleju należy traktować poważnie. Pompa zaopatruje w olej cały silnik, a także turbosprężarkę. Brak odpowiedniego ciśnienia oleju może spowodować zatarcie turbosprężarki lub całego silnika, co zawsze wiąże się z ogromnymi kosztami. Pompa oleju jest niepozorna i dość wytrzymała, a mimo to zdarza się, że przestanie ona pracować. Jak poznać awarię pompy oleju i dlaczego nie wolno jej lekceważyć? Jak poradzić sobie z awarią pompy do oleju silnikowego?
Pompa oleju jest niewielkim urządzeniem, zainstalowanym zazwyczaj od strony rozrządu lub od strony paska wieloklinowego. Urządzenie to jest zazwyczaj niepozorną małą puszką, przykręconą do bloku silnika. Pompa oleju jest zasilana zazwyczaj za pomocą paska lub łańcucha bezpośrednio z wału korbowego silnika.
Pompy oleju dzielą się na dwa podstawowe rodzaje:
Pompa oleju o zazębieniu zewnętrznym oznacza, że w środku urządzenia znajdują się dwa koła zębate, które są umieszczone obok siebie. Jedno z kół zębatych jest zasilane pierwotnie – z koła pasowego, a drugie wtórnie – przez ruch tego pierwszego. Obrót kół zębatych oznacza zasysanie oleju do komory. Dzięki bardzo małej przestrzeni między kołem zębatym a ściankami komory, olej utyka w przestrzeni międzyzębowej. Obracanie się koła zębatego oznacza więc przetransportowanie oleju. Olej jest wypychany do arterii olejowej dzięki ponownemu zazębieniu się kół.
Pompa oleju o zazębieniu wewnętrznym oznacza, że olej jest transportowany w przestrzeni międzyzębnej dwóch kół. Koło zębate wewnętrzne jest zazwyczaj kołem zasilającym pompę, ponieważ to ono jest połączone z kołem pasowym na zewnątrz pompy. Koło zębate zewnętrzne natomiast obraca się tylko dzięki obrotowi koła wewnętrznego.
Dawniej, jedynymi stosowanymi pompami oleju były pompy o zazębieniu zewnętrznym. Niestety, aby zasilić duże silniki w olej, pompa ta musiała pracować na bardzo wysokich obrotach, przez co mogła łatwiej ulec awarii. Z czasem zaczęto stosować pompy o zazębieniu wewnętrznym. Początkowo pompy te były stosowane tylko w dużych silnikach, ale obecnie są one stosowanie już prawie wszędzie. Pompy o zazębieniu wewnętrznych charakteryzują się bardzo dużym wydatkiem oleju, dzięki czemu są w stanie niewielkim kosztem zasilić cały silnik w olej.
Jeśli podejrzewamy, że nasza pompa oleju przestała pracować tak, jak powinna, to należy sprawdzić ciśnienie oleju w układzie. W tym celu warto udać się do mechanika, który podłączy manometr do układu olejowego. Dzięki temu urządzeniu, będzie można sprawdzić ciśnienie oleju za pompą. Porównanie tych informacji z danymi technicznymi samochodu jest niezbędne w celu ustalenia, czy pompa oleju doznała awarii.
Najbardziej podstawowym objawem awarii pompy oleju jest zapalony znaczek olejarki na desce rozdzielczej samochodu. W nowszych pojazdach, może się wyświetlić informacja o tym, że ciśnienie oleju jest za niskie. W celu diagnostyki takiego zdarzenia, warto najpierw sprawdzić poziom oleju. Za dużo jak i za mało oleju w silniku może dawać takie objawy. Za dużo oleju w silniku może sprawić, że olej zostanie wypluty przez silnik za pomocą odmy olejowej. Za mało oleju będzie oznaczać, że pompa nie będzie miała czego tłoczyć, przez co ciśnienie w układzie spadnie.
Kolejnym punktem, jaki należy sprawdzić jest czujnik ciśnienia oleju. Czujnik jest elementem który dość łatwo zlokalizować i wymienić, a dodatkowo jest on zazwyczaj dość zawodny. Jeżeli po sprawdzeniu poziomu oleju i sprawdzeniu czujnika dojdziemy do wniosku, że pompa oleju padła, to należy zastanowić się nad jej wymianą lub regeneracją.
Pompy oleju z reguły zacierają się, ze względu na tłoczenie oleju starego i zużytego, w którym pływają drobinki sadzy. Dlatego właśnie tak ważna jest regularna wymiana oleju silnikowego.