Rodzaje badań psychologicznych, którym poddawani są kierowcy

Chcesz dowiedzieć się na czym polega oraz kiedy trzeba wykonać badanie psychologiczne dla kierowców? Robisz prawo jazdy kategorii B po raz pierwszy musisz wykonać badanie u psychologa? A może jesteś kierowcą zawodowym z prawem jazdy kategorii C lub D i potrzebujesz zaświadczenia psychologicznego do przedłużenia uprawnień? W tym artykule dowiesz się jak przebiega takie badanie oraz czym charakteryzują się poszczególne rodzaje badań – również takie, które należy wykonać po utracie prawa jazdy w związku z przekroczeniem liczby punktów karnych lub jazdą po spożyciu alkoholu. Przeczytaj ten artykuł i poznaj odpowiedzi na nurtujące Cię pytania.

Na czym polega badanie psychologiczne dla kierowców?

Badania psychologiczne kierowców wykonuje się w celu zapewnienia bezpieczeństwa wszystkich uczestników ruchu drogowego – innych kierowców, pieszych oraz rowerzystów. Badanie te mogą być wykonane tylko i wyłącznie w placówkach psychologicznych, które są wpisane do rejestru marszałka danego województwa. 

Psychotesty dla kierowców złożone są z 3 etapów:

1. Badanie osobowości (analiza potencjalnych zachowań badanej osoby w celu ustalenia, czy zachowa się on prawidłowo w danych sytuacjach – np. wypadku)
2. Badanie zdolności intelektualnych (testy uwagi i sprawności intelektu badanego)
3. Diagnoza czasu reakcji, koordynacji ruchowej, widzenia w ciemności, postrzegania odległości oraz prędkości oraz reakcji na olśnienie.

Badanie psychologiczne trwa zazwyczaj około 1-1,5 godziny i jego dokładny przebieg uzależniony jest od kategorii prawa jazdy osoby badanej oraz pełnionej przez nią funkcji (w przypadku kierowców zawodowych).

Badania psychologiczne kierowców w zależności od kategorii prawa jazdy

Wiele osób zastanawia się czy tak właściwie potrzebuje badania psychologicznego, aby móc zgodnie z prawem użytkować w swojej pracy samochodu osobowego. Czy badania potrzebuje każda osoba prowadząca pojazd samochodowy? Czy przedstawiciel handlowy , który dużo podróżuje w celach służbowych musi przejść jakieś specjalistyczne badania psychologiczne? Poniżej znajdują się odpowiedzi na te pytania.

Badanie psychologiczne dla osób z prawem jazdy kategorii B

Osoby posiadające prawo jazdy kategorii B, które nie są zatrudnione jako kierowcy, lecz używają auta do celów służbowych (handlowcy, menedżerowie, pracownicy administracji itp.) są zobowiązane tylko do przejścia podstawowego badania lekarskiego u lekarza Medycyny Pracy. Jest to krótkie badanie, które trwa około 15 minut. Lekarz w tym przypadku ocenia ogólny stan zdrowia osoby badanej oraz stan jej zdrowia psychicznego, a uzyskiwane zaświadczenie jest bezterminowe. 

Inna sytuacja ma miejsce w przypadku zawodowych kierowców z prawem jazdy kategorii B – np. kierowców taksówek, dostawców, kurierów lub osób kierujących pojazdami uprzywilejowanymi. Ta druga grupa kierowców musi przejść bardziej obszerne badanie, które ma ważność 5 lat.

Badania psychologiczne – prawo jazdy kategorii C, C+E, D, D+E

Analogiczna sytuacja, jak w przypadku drugiej grupy kierowców z prawem jazdy kategorii B ma miejsce w przypadku wszystkich kierowców legitymujących się jakimkolwiek prawem jazdy z poniższych kategorii:

• C – uprawniające do prowadzenia pojazdów o całkowitej masie przekraczającej 3,5 tony (oraz zespołu pojazdów z przyczepą o maksymalnej wadze 750 kg),
• C + E – umożliwiające prowadzenia pojazdów z naczepą (tirów),
• D – uprawniające do kierowania autobusem,
• D + E – umożliwiającym kierowanie autobusem z przyczepą.

Wszystkie osoby pracujące w zawodzie i wykorzystujące prawo jazdy powyższych kategorii muszą przejść bardziej wymagające badanie psychologiczne, gdyż kierują większymi pojazdami, które wykorzystywane są do zbiorowego transportu ludzi lub rzeczy, co w konsekwencji generuje konieczność stosowania bardziej restrykcyjnych reguł prawnych.

Badania psychologiczne po utracie prawa jazdy

Bardziej restrykcyjne badania muszą również przejść wszystkie osoby, które straciły prawo jazdy na skutek przekroczenia limitu punktów karnych lub jazdy po spożyciu alkoholu.

Za jazdę po spożyciu alkoholu  

W tym przypadku badanie psychologiczne składa się z trzech części:

1. Wywiad mający na celu ustalenie cech osobowości oraz temperamentu osoby badanej.
2. Badanie zdolności intelektualnych kierowcy.
3. Testy z wykorzystaniem specjalistycznych urządzeń służące analizie zdolności do podzielności oraz przerzutności uwagi, a także umiejętności podejmowania decyzji pod presją czasu.

Za przekroczenie dopuszczalnej ilości punktów karnych

Analogiczne badanie, jak w przypadku tych osób, które straciły prawo jazdy po spożyciu alkoholu jest wykonywane kierowcom, którzy przekroczyli dopuszczalny limit punktów karnych.